2 pułk pancerny - struktura i modele

2 pułk pancerny był drugim pod względem "starszeństwa" pułkiem w 10 B.Kaw.Panc. należącej do 1DPanc.Oddział kontynuował tradycję pododdziału czołgów, który brał udział w Kampanii francuskiej w ramach 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii oddział kilkakrotnie przechodził zmiany organizacyjne by finalnie przyjąć nazwę 2 pułku pancernego.

Chrzest bojowy jednostki nastąpił 8 sierpnia 1944 roku kiedy to 2 pułk pancerny razem z 24 pułkiem ułanów miał wedrzeć się na niemieckie pozycje pod St. Aignan de Cramesnil. Atak będący wstępem do operacji Totalize czyli zamknięcia sił 7 armii niemieckiej, miał być poprzedzony uderzeniem lotniczym, a pozycje niemieckie uprzednio rozpoznane. Niestety, żadne z tych założeń nie zostało spełnione i dwa pułki czołgów ruszyły do natarcia na nieprzyjaciela w pełni sprawnego i gotowego do obrony w zamaskowanych pozycjach. Oba pułki dostały się pod flankowy ogień przeciwpancerny przeciwnika i poniosły wysokie straty. Wśród ofiar znajdował się między innymi dowódca bratniego 24 p.uł. płk. Kański.

Pułki czołgów w dywizji pancernej (w tym 2 pułk pancerny) miały siłę batalionu. W skład każdego pułku wchodził szwadron dowodzenia i 3 szwadrony liniowe. Każdy szwadron liniowy zaś złożony był z czterech plutonów czołgów. Plutony czołgów (od pierwszego do trzeciego) miały na stanie po 3 czołgi Sherman MkV, a czwarty: 3 czołgi Sherman Mk Vc Firefly.

 
Ogółem na stanie szwadronu pancernego było 16 czołgów Sherman V (w tym 4 w sekcji dowodzenia), 3 czołgi Sherman Vc i czołg ewakuacyjny Sherman ARV. Szwadron dowodzenia pułku miał bardziej złożoną strukturę. Zawierał w swym składzie komponent rozpoznawczy (11 czołgów Stuart Mk VI), przeciwlotniczy (6 czołgów Crusader III AA) i pluton łącznikowy (9 samochodów pancernych Daimler Dingo lub Humber).

W listopadzie 1944 roku do dywizji - a więc także do 2 pułku pancernego - zaczęły napływać czołgi Sherman MkIIa (z odlewanym kadłubem i amerykańską armatą 76,2mm). Był ot ewenement w XXI grupie armii gdzie żadna inna jednostka nie była wyposażona w czołgi Sherman z amerykańską armatą.

Zgodnie z klasyfikacją brytyjską pojazdy drugiego pułku pancernego dywizji pancernej, a zatem także 2 p.panc. znakowane były czerwonym kwadratem z numerem 52, oraz żółtą figurą (romb - szwadron dowodzenia, trójkąt - 1 szwadron, kwadrat - 2 szwadron, koło - 3 szwadron) malowaną na kadłubie lub wieży pojazdu.

Jak dotąd w swojej kolekcji posiadam jeden model w barwach 2 pułku pancernego i jest to ... samochód dowódcy pułku: M3 White. Jest to bodaj jedyny udokumentowany zdjęciowo pojazd tego typu bedący na wypsazeniu 1DPanc gen. Maczka.

Model White'a to typowy, bardzo prosty produkt żywiczny firmy Warlord, szczególnie jeśli chodzi o wnętrze. Mimo to producent pokusił się o całkiem przyzwoite odwzorowanie łączeni płyt pancernych i nitowań. Szkoda, że w charakterze załogi przewidziano wyłącznie żołnierzy amerykańskich, mimo, iż pojazd ten był używany także przez armię brytyjską i sowiecką.

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
1Dywizja Pancerna 1944-47 vol.II, Militaria 
Polskie Shermany II, Militaria 192
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,
Osprey Publishing, Falaise 1944

10 pułk dragonów - struktura i modele

10 pułk dragonów był organicznym pododdziałem piechoty zmechanizowanej w składzie 10B.Kaw.Panc. 1DPanc. Jego zadaniem było ubezpieczanie marszu oddziałów czołgów, oczyszczanie i zajmowanie terenu zdobytego przez wojska pancerne i obrona przejściowa terenu do czasu nadejścia piechoty zmotoryzowanej. 

10 pułk dragonów kontynuował tradycje oddziału rozpoznawczego 10BKZmot z 1939 roku, a jego pierwszym dowódcą po ewakuacji do Wielkiej Brytanii był mjr. Święcicki dowódca tego oddziału rozpoznawczego z okresu walk wrześniowych.

10 pułk dragonów składał się z 3 szwadronów liniowych, z których każdy mógł współpracować z jednym z pułków pancernych brygady pancernej: 1 pułk pancerny, 2 pułk pancerny i 24 pułk ułanów. W związku z częstym tworzeniem grup bojowych broni połączonych oficerowie etatowi 10p.drag. byli zobowiązani do posiadania dodatkowych kwalifikacji wykraczających poza kompetencje piechoty. 

10p.drag. był jedynym pododdziałem piechoty w 1DPanc w pełni wyposażonym w opancerzone pojazdy  gąsienicowe (lub półgąsienicowe). Dzięki temu pododdział mógł zawsze towarzyszyć czołgom nie będąc przywiązanym do sieci drogowej. 

Pułk jak na niewielką siłę liczebną posiadał bardzo dużą siłę ognia. W jego skład wchodziły 3 szwadrony liniowe i szwadron wsparcia. Szwadron wsparcia złożony był z 3 plutonów p-panc uzbrojonych w 4 działa 6 funtowe ciągnione przez transportery Lloyd Carrier, dwóch plutonów ckm wyposazonych w 4 ckm Vickers przewożone na transporterach Universal Carrier. Łącznie szwadron wsparcia dysponował więc 12 armatami p-panc i 8 ckm Vickers. W plutonach p-panc jako ubezpieczenie znajdowało się także 12 rkm BREN.

Szwadron liniowy złożony był z 3 plutonów liniowych przewożonych na transporterach M5 half track (łącznie 14 pojazdów w szwadronie), oraz plutonu rozpoznawczego, w skład którego wchodziło 11 transporterów Bren Carrier. Dodatkowe wsparcie stanowiła drużyna broni ciężkiej organizacyjnie włączona w strukturę plutonu dowodzenia. Na jej uzbrojeniu znajdowały się2 moździerze 3 calowe przewożone na transporterach Universal Carrier

W plutonie rozpoznawczym znajdowało się 9 granatników PIAT, 9 rkm BREN (nie licząc tych na carrierach) i 3 moździerze 2 calowe. Z kolei pluton liniowy przewożony czterema pojazdami M5 posiadał po jednym moździerzu 2 calowym i 3 rkm BREN.

10p.drag. dzięki doskonałemu przeszkoleniu w zakresie działania broni połączonych świetnie sprawdzał się w każdej niemal walce w okresie 1944-45. Szczególnie wsławił się podczas operacji Totalize czyli bitwy pod Falaise. W drugiej połowie sierpnia łącznie z 24 pułkiem ułanów (pułk czołgów) działając w oderwaniu od sił własnych dywizji opanował i utrzymał miejscowość Chambois blokując jedną z dróg odwrotu niemieckiej 7 armii. 

Pojazdy 10p.drag. znakowane były czerwonym kwadratem z liczbą 54 malowanym w przedniej i tylnej jego części.

W mojej kolekcji do gry Bolt Action posiadam sporo pojazdów należących do 10 pułku dragonów. 

Drużyna Bren Carrierów z plutonu rozpoznawczego to zestaw plastikowych modeli firmy Warlord sprzedawany łącznie z figurkami żołnierzy i załogami pojazdów. Modele (z wyjątkiem żołnierzy) wykonane są przyzwoicie i możliwe jest ciekawe zaaranżowanie pojazdów, zamontowanie dodatkowych bagaży i broni. Modele malowałem dedykowanymi farbami Vallejo. Ślady eksploatacji to "stara rdza" z palety Vallejo. Moje carriery mają błędne numery seryjne rozpoczynające się od litery T (zarezerwowanej dla oddziałów pancernych) powinny mieć literę Z przeznaczoną dla transporterów opancerzonych.

Kolejny model w malowaniu 10 pułku dragonów to Half track także firmy Warlord. Także i w tym wypadku popełniłem błąd wybierając model w wersji amerykańskiej (M3) zamiast brytyjskiej (M5). Różnica polega m.in. na kształcie błotników i wykończeniu tylnej ściany przedziału załogi (M5 miała zaokrąglone rogi). Model - podobnie jak poprzednie malowany i wykańczany farbami Vallejo

Humber w malowaniu 10p.drag. to pojazd używany w plutonach łączności tego oddziału. Model to żywiczny odlew firmy Warlord. Na polu bitwy całkowicie bezużyteczny ze względu na mizerne uzbrojenie (jeden BREN) jednak z powodu charakterystycznej brytyjskiej urody od czasu do czasu wystawiany przeze mnie w bitwach. 

Oprócz pojazdów do 10 pułku dragonów należy także armata 6 funtowa ze szwadronu wsparcia 10p.drag. Ten ciekawy model z załogą w dynamicznych pozach i całkiem przyzwoicie wykonany nieczęsto gości w moich rozpiskach do gry. Powód to koszt niewspółmiernie wysoki do możliwości bojowych i blokowanie slotu artyleryjskiego, na który trudno sobie pozwolić.

Wyposażenie uzupełniają bronie zespołowe czyli: moździerz 3 calowy z plutonu dowodzenia szwadronu liniowego i ckm Vickers ze szwadronu wsparcia.

   

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Śladami polskich gąsienic, tom 9, J. S. Tym

24 pułk ułanów - struktura i modele

24 pułk ułanów był trzecim pod względem "starszeństwa" pułkiem w 10 B.Kaw.Panc. należącej do 1DPanc.Oddział kontynuował tradycję przedwojennego kawaleryjskiego 24 p.uł. Jako jeden z pierwszych - obok 10 pułku strzelców konnych - zamienił konie na konie mechaniczne i wszedł w strukturę pierwszej w pełni zmotoryzowanej jednostki Wojska Polskiego: 10BKZm. razem z nią przechodząc cały szlak bojowy od  walk z XXII KPanc gen. von Kleista pod Jordanowem , poprzez walki z 1DG w rejonie Lwowa, aż po ewakuację na Węgry. Odtworzony we Francji walczył w ramach 10BKPanc, a po upadku Francji został ponownie odtworzony na terenie Wielkiej Brytanii. W 1943 roku pułk został przeformowany na oddział pancerny i w takich charakterze wyruszył do Normandii w lipcu 1944 roku.


Pułki czołgów w dywizji pancernej (w tym 24 pułk ułanów) miały siłę batalionu. W skład każdego pułku wchodził szwadron dowodzenia i 3 szwadrony liniowe. Każdy szwadron liniowy zaś złożony był z czterech plutonów czołgów. Plutony czołgów (od pierwszego do trzeciego) miały na stanie po 3 czołgi Sherman MkV, a czwarty: 3 czołgi Sherman Mk Vc Firefly. W trakcie kampanii 1944 roku (pod koniec roku) w pułkach pancernych zaczęły pojawiać się czołgi Sherman MkIIa (z odlewanym kadłubem i amerykańską armatą 76,2mm).
 

Ogółem na stanie szwadronu pancernego było 16 czołgów Sherman Vb (w tym 4 w sekcji dowodzenia), 3 czołgi Sherman Vc i czołg ewakuacyjny Sherman ARV. Szwadron dowodzenia pułku miał bardziej złożoną strukturę. Zawierał w swym składzie komponent rozpoznawczy (11 czołgów Stuart Mk VI), przeciwlotniczy (6 czołgów Crusader III AA) i pluton łącznikowy (9 samochodów pancernych Daimler Dingo lub Humber).

Zgodnie z klasyfikacją brytyjską pojazdy trzeciego pułku pancernego dywizji pancernej, a zatem także 24 p.uł. znakowane były czerwonym kwadratem z numerem 53, oraz niebieską figurą (romb - szwadron dowodzenia, trójkąt - 1 szwadron, kwadrat - 2 szwadron, koło - 3 szwadron) malowanym na kadłubie lub wieży.

Pułk czołgów mógł nacierać samodzielnie w pasie o szerokości 1600-3300m, a bronić frontu 2200-3800m. Obrona pułku była możliwa wyłącznie pod warunkiem wzmocnienia pododdziałami piechoty i broni przeciwpancernej. W takiej sytuacji piechota zajmowała kluczowe lokacje w pasie obrony, a pojazdy pułku wykonywały zasadzki ogniowe i lokalne kontrataki. Kluczowe było w tym wypadku zachowanie ruchliwości pojazdów. 

W sierpniu 1944 roku 24 p.uł. odegrał istotną rolę w bitwie pod Falaise. Razem z 10 p.drag. i 10 p.s.k. blokował drogę odwrotu w rejonie Chambois oddziałom 7 armii niemieckiej (scenariusz Góra Tabor). Mimo braku linearnego frontu (oddziały przez większą część bitwy były odcięte od sił głównych 1DPanc) 24 p.uł. zrealizował powierzone zadanie.

Większość modeli pojazdów pancernych z mojej kolekcji wykonałem w oznakowaniu 24 p.uł. Pierwszym z modeli jest Sherman MkV (z armatą 75mm) to jeden z pierwszych moich modeli do Bolt Action wykonany jakieś 3 lata temu w oparciu o prosty odlew żywiczny firmy Warlord Games. Model nie posiada pełnego oznakowania pułku (figury geometryczne).

Drugim modelem w barwach 24 p.uł jest Sherman MkVc Firefly. Ten model to mój debiut sprzed trzech lat wykonany w oparciu o żywiczny odlew firmy Warlord Games.

Trzeci model to Stuart Mk VI z plutonu rozpoznawczego 24 p.uł. Ten model to mój drugi Stuart w barwach 1DPanc. Model został wykonany w oparciu o zestaw Rubicon Models. Odkąd pozycja ta pojawiła się na rynku mój pierwszy Stuart - żywiczny Warlord Games - został przesunięty do funkcji wypalonego wraku. Model Rubicon Models ma tę dodatkową zaletę, że po zdjęciu wieży i zamontowaniu pierścienia z MMG służy za Stuarta Kangaroo (czyli jedynej roli do jakiej mógł się nadawać ten czołg na polu bitwy w roku 1944.

Kolejny model to Crusader III AA ze szwadronu dowodzenia 24 p.uł. Model wykonany w oparciu o zestaw Rubicon Models. Podobnie jak Stuart zestaw jest wykonany na bardzo dobrym poziomie. Model malowany natryskowo farbami Vallejo, ślady eksploatacji to farba Dark Rust i pigmenty Vallejo.

 
Sherman Mk IIa (z działem 76,2mm) to model, którego bardzo długo szukałem. Zbudowany przeze mnie jest hybrydą dwóch zestawów: Blitzkrieg Miniatures (odlewany kadłub) i Rubicon Models (wieża z działem 76,2). Wieża jest najprawdopodobniej niezbyt prawidłowa (jest w wersji nie używanej w 1DPanc). Nie wykluczam, że temat Shermana Mk IIa jest w mojej kolekcji rozwojowy.

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
1Dywizja Pancerna 1944-47 vol.II, Militaria
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,
Osprey Publishing, Falaise 1944

2 pam - struktura i modele

Każda brytyjska dywizja pancerna - a według takiego etatu budowana była 1DPanc - posiadała 2 pułki artylerii lekkiej. Jeden z nich (w 1DPanc był to 1pam) - samobieżny - współpracował domyślnie z brygadą pancerną, zaś drugi (holowany, w 1Dpanc był to 2pam) wspierał działania brygady piechoty (3 BS - Brygady Strzelców).
Pułk składał się z 3 dywizjonów, a każdy z nich z dwóch czterodziałowych baterii armatohaubic 25 funtowych. Łącznie na uzbrojeniu pułku było więc 24 działa. Każdy z dywizjonów pułku mógł działać na korzyść jednego z batalionów 3 Brygady Strzelców. Organicznie w skład każdego dywizjonu wchodziły także 2 czołgi Sherman OP (pancerne punkty obserwacyjne), zaś doraźną obronę przeciwlotniczą zapewniały 2 holowane dzialka 20mm Polsten. Działa były holowane przez ciągniki artyleryjskie Morris C8 Quad.

O przynależności do pułku informowały czerwono granatowe kwadraty z numerem 76 malowane z przodu i z tyłu pojazdu.

W mojej kolekcji mam dwa obiekty związane z 2 pułkiem artylerii motorowej. Pierwszym z nich jest działon 25pdr zbudowany w oparciu o metalowy zestaw Warlord Games. Model wykonany jest przyzwoicie, a poziom szczegółów - jak na "pionek do gry" jest wystarczający. Załoga w interesujących i stosownych pozach. Model malowałem farbami Vallejo, podobnie jak ślady użytkowania.

Drugim modelem z oznakowaniami 2pam jest ciągnik Morris Quad.  pojazd został wykonany w oparciu o odlew żywiczny firmy Warlord Games. Malowanie wykonałem farbami Vallejo.

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,

1 p.art. p-lot - struktura i modele

1p.art.p-lot gromadził większość występującego z 1DPanc sprzętu przeciwlotniczego. 1 pułk artylerii przeciwlotniczej miał strukturę trzydywizjonową. Każdy dywizjon złożony był z trzech baterii: jednej samobieżnej i dwóch holowanych. Każda bateria liczyła po 6 działonów. Uzbrojenie pułku stanowiły 40mm działa p-lot Bofors. Zasięg praktyczny tej broni wynosił 2300m, a skuteczny pułap 4000m. Charakterystyka dział wskazywała, że mogły one chronić pododdziały własne lub obiekty przed atakami samolotów poruszających się na niskich pułapach (myśliwsko bombowych). Cały pułk był w stanie chronić obszaru o powierzchni 25-30 mil kwadratowych.

Oprócz sprzętu p-lot zgromadzonego w pułku każdy z pododdziałów 1 DPanc dysponował organicznym plutonem p-lot wyposażonym w czołgi Crusader III AA. W związku z niewielką aktywnością Luftwaffe w Normandii pojazdy te były stopniowo wycofywane, a załogi przesuwane jako uzupełnienia do jednostek liniowych.

 

Pojazdy w 1 p.art.p-lot znakowane były zgodnie z brytyjską klasyfikacją czerwono niebieskimi kwadratami z liczbą 73, malowanymi na z przodu i z tyłu pojazdu. 

Spośród sprzętu będącego na wyposażeniu 1 p.art.p-lot. mam w swojej kolekcji działon holowany armaty Bofors 40mm. Model wykonany jest w oparciu o odlew metalowy Warlord Games. Mój Bofors nie jest w pełni zgodny z wyglądem działonu z 1944 roku, nie ma m-in. tarczy działowej i ma podwozie starego typu. 

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,

1 pam - struktura i modele

1 pam (pułk artylerii motorwej). stanowił komponent artyleryjski współpracujący bezpośrednio z brygadą pancerną 1DPanc.
Oddział kontynuował tradycje m.in. 16 dam - organicznego dywizjonu artylerii 10BKZmot z okresu walk w 1939 roku. Po odtworzeniu we Francji i ponownym w Wielkiej Brytanii od 1942 roku przyjął ostateczną nazwę 1pam.
Pułk miał strukturę trzydywizjonową, tak aby każdy z dywizjonów mógł współdziałać z jednym z trzech pułków pancernych. Uzbrojenie artyleryjskie pułku stanowiły samobieżne armatohaubice 25pdr Sexton.

Każdy z trzech dywizjonów artylerii samobieżnej złożony był z dwóch baterii. Z kolei każda z baterii składała się z czterech działonów (samobieżne armatohaubice Sexton), dwóch czołgów Sherman OP, 5 wozów amunicyjnych. Ogółem pułk dysponował więc  24 działonami artylerii.
Poszczególne działony na stanowisku ogniowym (SO) umieszczone były na długości 450m (500 jardów). Ułatwiało to dowiązanie geodezyjne poszczególnych dział i rozwinięcie łączności przewodowej. Na SO dywizjonu rozwijano także centralki strzelnicze, które optymalizowały proces wstrzeliwania się w cel. Czas od zamówienia ognia do jego wykonania trwał zazwyczaj około 8 minut.

Pojazdy należące do 1pam znakowane były malowanym w przedniej i tylnej części pojazdu czerwono niebieskim kwadratem z liczbą 74.

W moich zasobach znajdują się dwa modele pojazdów przynależących - wedle oznaczeń - do 1pam. Pierwszy z nich to model armatohaubicy Sexton. Model powstał w oparciu o żywiczny odlew firmy Blitzkrieg Miniatures. Malowanie wykonałem - tradycyjnie - farbami Vallejo, w ostatniej fazie nałożyłem pigmenty tej samej firmy.

Drugi model to wóz amunicyjny 15cwt, Guy Ant będący prostą konwersją odlewu żywicznego firmy Warlord Games. Docelowo model miał być ciągnikiem w 2pam lecz omyłkowo nałożyłem mu znakowanie 1pam zatem awansował na wóz amunicyjny w tym oddziale.

 

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,
Osprey Publishing, Falaise 1944

1 p. art. p-panc - struktura i modele

1 p.a.p-panc to oddział przeciwpancerny 1 DPanc. Nawiązywał tradycjami do dywizjonu przeciwpancernego 10BKZmot. W 1940 roku oddział został odtworzony we Francji, a po jej upadku w Wielkiej Brytanii. W roku 1944 uzyskał ostateczną nazwę i formę jako 1 pułk artylerii przeciwpancernej złożony z czterech dywizjonów artylerii. Większość uzbrojenia stanowiły doskonałe brytyjskie działa 17 funtowe, które  były w stanie spenetrować pancerze większości niemieckich czołgów z odległości 2000m.
Działanie 1p.p-panc w całości było rzadkością. Zwykle jego komponenty były detaszowane jako wsparcie do innych oddziałów dywizji.
Pojazdy pułku znakowane były niebiesko czerwonymi tablicami  z numerem 77 malowanymi z przodu i z tyłu kadłuba.

Pułk składał się z czterech dywizjonów artylerii przeciwpancernej: pierwsze dwa samobieżne, pozostałe ciągnione. Wyposażenie 1 dywizjonu stanowiły niszczyciele czołgów M10 Wolverine uzbrojone w amerykańską armatę 76,2mm. Drugi dywizjon wyposażony był w pojazdy M10 Achilles Mk.IIc uzbrojone w brytyjską armatę 17 funtową. Na uzbrojeniu pozostałych dwóch dywizjonów znajdowały się ciągnione armaty 17 pdr.

M10 Wolverine w 1DPanc był - według źródeł - uzbrojeniem pośrednim do czasu wymiany sprzętu na M10 Achilles.
Każdy z dywizjonów składał się z 3 baterii, a każda z baterii z dwóch plutonów artylerii p-panc. Łącznie na stanie dywizjonu znajdowało się 12 działonów przeciwpancernych i 1 holowana armatka plot Polsten 20mm.

W malowaniu 1 p.p-panc mam w swojej kolekcji dwa modele. Pierwszym z nich jest M10 Wolverine w znakowaniu 1 dywizjonu 1 pułku p-panc. Model wykonany w oparciu o plastikowe wypraski Rubicon Models, załoga to żywiczne kopie załogi wykonywanej przez Warlorda. Model malowany przy użyciu farb i pigmentów Vallejo.

Drugi model to - bliźniaczy względem Wolverina - M10 Achilles. Ten model także wykonany z oparciu o zestaw Rubicon Models, podobnie jak poprzedni malowany farbami i pigmentami Vallejo w oznakowaniu 2 dywizjonu 1 p.p-panc.

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,

10 p.s.k. - struktura i modele

10 p.s.k pełnił rolę dywizyjnego oddziału rozpoznawczego 1 DPanc. Jego podstawową rolą było rozpoznanie przedpola dywizji na odległość 8-15km. Wyposażony w czołgi szybkie Cromwell mógł pełnić rolę awangardy podczas szybkich przemarszów wielkiej jednostki, bądź ubezpieczenia bocznego gdy siły główne wykonywały zagon i przez pewien czas miały odsłonięte skrzydło.
Mimo, że 10 p.s.k. mógł być uznawany za czwarty pułk dywizji to jednak służący tam żołnierze ćwiczeni byli do nieco innych zadań. W szkoleniach dużo większą wagę niż do taktyki walki przywiązywano do czytania map i pracy z radiostacją.

Zgodnie z klasyfikacją brytyjską pojazdy oddziału rozpoznawczego dywizji pancernej, a zatem także 10 p.s.k. znakowane były zielono-niebieskim kwadratem z numerem 45 oraz białą figurą (trójkąt, kwadrat lub koło) malowanym na kadłubie lub wieży.

W sierpniu 1944 pułkiem dowodził mjr Jan Maciejowski. Pułk odegrał kluczową rolę we wstępnej fazie bitwy pod Falaise. Pozostając w awangardzie dywizji pułk zajął z marszu most na rzece Dives (Scenariusz Most na Dives), dzięki czemu wielka jednostka była w stanie szybko przegrupować się na pozycje wyjściowe do ataku. W operacji zamykania worka Falaise 10 p.s.k. pełnił ważną rolę ogniwa łączącego wojska korpusu kanadyjskiego atakującego od północy i wojsk amerykańskich  nadciągających od południa.

Pułk (a ściślej jego rzut bojowy) składał się z trzech szwadronów liniowych i szwadronu dowodzenia. Każdy szwadron liniowy złożony był z czterech plutonów liniowych. Łącznie szwadron dysponował 14 czołgami Cromwell (po 3 czołgi na pluton liniowy) i 2 czołgami wsparcia Cromwell CS.
W skład szwadronu dowodzenia wchodził pluton dowodzenia uzbrojony w 4 czołgi Cromwell, pancerny pluton przeciwlotniczy, którego uzbrojenie stanowiło 6 czołgów przeciwlotniczych Crusader III AA Mk II, oraz pluton rozpoznawczy wyposażony w 11 czołgów Stuart Mk VI.

Na powyższym zdjęciu widoczne pojazdy 10p.s.k sfotografowane w Normandii oczekujące na wymarsz. Na pierwszym planie Sherman dowodzenia, z prawej strony kolumna czołgów Cromwell, a w głębi po lewej stronie widoczne pojazdy przeciwlotnicze Crusader III AA.

 

 

Powyżej kolumna czołgów A30 Challanger z 10 p.s.k. Zdjęcie pochodzi z publikacji Od Akromy do Zwycięzcy.

Jak dotąd w malowaniu 10 p.s.k. posiadam dwa czołgi z czego pierwszy to Cromwell wykonany w oparciu o plastikowe wypraski firmy Warlord Games. Do malowania użyłem farb i pigmentów firmy Vallejo.

Drugi to czołg A30 Challanger. Model to projekt wykonany w oparciu o wydruk 3d firmy Warpainter

Źródła:
K.Gaj, 1 Dywizja Pancerna (organizacja Wielkiej Jednostki pancernej PSZ na Zachodzie - sierpień 1944)
Od Acromy do Zwycięscy cz.8,
Osprey Publishing, Falaise 1944